Belfry w przyciasnych reformach. Pół wieku rozciągania

9 listopada miała miejsce premiera wydawnicza książki pt. Belfry w przyciasnych reformach. Pół wieku rozciągania prof. Stanisława Plebańskiego wieloletniego nauczyciela doradcy metodycznego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Kaliszu.

Autor przedstawił w niej historię zmian w oświacie – od „eksperymentu Muszyńskiego” z lat sześćdziesiątych do kształcenia on-line w czasie trwania pandemii – z punktu widzenia nauczyciela fizyki. Impulsem do powstania utworu okazał się proces wdrażania do praktyki szkolnej założeń psychologii nastawień. W jednym z kaliskich liceów przeprowadzono eksperyment pedagogiczny: Sukces szkolnej edukacji przy nastawieniu uczniów na rozwój według założeń Carol Dweck, a rok później wydano książkę popularnonaukową pod tytułem: Sterowanie uczącym się mózgiem, opisującą cały proces badawczy. Przez pięć lat rok w rok na Konferencjach Diagnostyki Edukacyjnej (http://www.ptde.org/) pokazywano liczby, wykresy, procenty świadczące o niesamowitym działaniu edukacyjnym psychologii nastawień profesor Carol Dweck z Uniwersytetu Stanforda. Jednak zapał nauczycieli, naukowe publikacje akademików współpracujących z nauczycielami oraz książki i artykuły samej uczonej nie przełożyły się na popularność badań Carol Dweck w polskiej oświacie. Diagnoza przyczyn tego stanu przyszła ze strony neurobiologów, którzy wnioskują z badań, że jedynie fakty wplecione w interesujące historie mają szanse pozostawić ślad w naszej pamięci. W popularyzatorskim odwodzie pojawiła się więc koncepcja narracyjnego charakteru opisu eksperymentu. Wzięcie pod uwagę przez autora tej neurowskazówki zwiększa prawdopodobieństwo osiągnięcia celu: dotarcia do oświatowej społeczności i przedłożenia wniosków z badań i eksperymentów pedagogicznych bez liczb, tabel i słupków. Bohaterka utworu dr Kornelia Rybicka sugeruje (własnym przykładem) konieczność częściowej zmiany paradygmatu dotyczącego związków na linii szkoła – uczelnia: przejście z instruowania nauczycieli na współdziałanie. Bez takiej metamorfozy, heurystyki, konieczne w kreatywności pedagogiczno-psychologicznej, wolno, lecz systematycznie zastępowane są urzędniczymi algorytmami.