Tako rzecze Bereś

Rok 2021 został ogłoszony przez Sejm RP Rokiem Stanisława Lema.

Kaliski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli włączył się w obchody, organizując 29 kwietnia konferencję z prof. Stanisławem Beresiem. Niestety, wymogi sanitarne spowodowane pandemią zmusiły organizatorów do poważnych ograniczeń.

W auli zasiadła niewielka grupa pracowników i współpracowników Ośrodka, natomiast kilkudziesięciu nauczycieli, głównie polonistów, wysłuchało prelekcji o autorze Solaris poprzez łącza internetowe.

Gość zatytułował swoje wystąpienie dość zagadkowo – „Co powiedział (i czego nie powiedział) nam Lem?”

I rzeczywiście, sporo ważnych i dla wielu zaskakujących słów padło z ust prelegenta. Przejmujące historie o okresie lwowskim pisarza na długo zapewne pozostaną w pamięci uczestników spotkania. Być może też nauczyciele wykorzystają na zajęciach szkolnych informacje usłyszane w auli ODN – i to nie tylko by uatrakcyjnić analizę oraz interpretację Bajek robotów czy Wizji lokalnej, ale by opowiedzieć uczniom o autorze, który – jak zaznaczył prof. Bereś – miał genialny, przy tym ścisły umysł, a także ogromną wrażliwość i ponadprzeciętną wyobraźnię.

Tytuł tego tekstu jest nieprzypadkowy, nawiązuje bowiem do powieści prof. Stanisława Beresia Tako rzecze Lem, wywiadu-rzeki z wybitnym twórcą literatury science fiction, którego setną rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku. Niestety, w 2006 opuścił nas.

Nie jest to jedyne tego typu dzieło opracowane przez dziennikarza i naukowca z Uniwersytetu Wrocławskiego. W jego bogatym dorobku publicystycznym znajdziemy spisane rozmowy z Tadeuszem Konwickim czy Andrzejem Sapkowskim. Warto zauważyć, że w trakcie spotkań z ludźmi pióra Bereś był dociekliwym badaczem i dyskutantem. Uzyskane przezeń informacje zaowocowały powstaniem powieści, które szybko stały się bestsellerami na rynku księgarskim. Talent dziennikarski, erudycja oraz poczucie humoru Beresia otworzyły usta wielu pisarzom, nawet tym, którzy o swym życiu i twórczości zamierzali wypowiedzieć się dość oszczędnie.

Lem do łatwych rozmówców nie należał, jego genialny umysł, także impulsywny charakter wzbudzały, delikatnie mówiąc, respekt u słuchaczy. Bereś zyskał zaufanie wybitnego futurologa, choć – jak sam przyznał – nie zawsze tak było. Po długich rozmowach spisał wspomnienia oraz przemyślenia pisarza i w efekcie powstały powieści: Lem über Lem. Gespräche, Rozmowy ze Stanisławem Lemem i przywołane na początku dzieło Tako rzecze Lem.